Over mijn grote held Harry...

Ik besteed op mijn blog praktisch nooit aandacht aan boeken. Ik maak soms een uitzondering voor een geweldig kinderboek maar verder dan dat kom ik niet. Best gek als je bedenkt dat ik gek ben op lezen en een riante boekencollectie in de kast heb staan. Oh ja, en in een vorig leven was ik docente Nederlands. Tikkeltje vreemd nietwaar, dat je daar niets van terugziet op In a flow around the world. Heel lang heb ik bewust geen aandacht willen besteden aan mijn letterliefde. Vooral omdat mijn blog ter ontspanning diende mijns inziens. Na een studie Nederlands en een onderwijscarrière voelt alles met maar enige relatie tot een boek als werk. Daarnaast ben ik ook nog eens enorm kritisch. Al met al kwam het erop neer dat ik me in de twee jaar dat ik blog, me niet durfde te wagen aan bijvoorbeeld een simpele boekrecensie. 

En toen begon het te kriebelen. Een poosje terug besloot ik me geen ene zak meer aan te trekken van wat er in blogland gebeurt en wie wat schrijft. Ik wilde alleen nog maar gaan bloggen over zaken waar ik blij van word en waar ik affiniteit mee heb. Zo word ik gelukkig van verhaaltjes schrijven over Sam, recepten delen maar ook van boeken. Tijd dus om die enge, grote stap te zetten en eens iets te typen over lezen. Ik heb erg getwijfeld over in welke vorm ik dit alles wil gieten. Besluiteloos als ik ben, kwam ik er niet uit. Wel kwam ik tot de conclusie dat ik niet de zoveelste (beroerde of goede) recensie wilde schrijven over de De Kraamhulp van Esther Verhoef. Vandaar dat ik vandaag aftrap met een korte verhandeling over mijn grote held Harry Mulisch.

Meneer Mulisch is de voornaamste reden waardoor ik dacht: misschien is het niet eens zo gek om voor de klas te gaan staan en die apen hun moerstaal bij te brengen. Yep, de liefde voor Harry zit diep. Maar goed, Mulisch is dan ook één van de belangrijkste Nederlandse schrijvers van na 1940. Met Mulisch is het zo dat je hem geweldig vindt of dat je hem haat. Het moge duidelijk zijn dat ik fan ben van zijn werk. Waarom? In de eerste plaats omdat zijn oeuvre zeer groot is maar ook heel divers. Dat betekent niet dat alles wat hij schreef briljant was, maar ik waardeer zijn experimentele drang enorm. Hij was nooit bang om zijn mogelijkheden te onderzoeken. 

In de hoogtijdagen van deze schrijver riep men vaak dat hij on-Nederlands was. Niet alleen als schrijver zijnde maar ook qua persoonlijkheid. Hij stond bekend als van zichzelf overtuigd en flamboyant. Dat maakte hem niet altijd geliefd in ons koude kikkerlandje met doe-maar-normaal-dan-doe-je-gek-genoeg-houding. Maar eerlijk is eerlijk, als je zo'n briljant schrijver bent, valt dat best te vergeven. En wat dat on-Nederlands zijn, had men domweg gelijk. Harry was het kind van een Oostenrijks-Hongaarse vader en een jodin. Een nogal explosieve combinatie voor iemand geboren in 1927. Hij zei dan ook altijd dat hij de oorlog was met zijn genencombinatie. Geen verrassing dus dat WO II een belangrijk thema is in zijn werk. 

Laat ik nu een voorliefde hebben voor boeken die over de Tweede Wereldoorlog gaan. Die periode fascineert me mateloos. Misschien omdat het voor mijn generatie enerzijds onvoorstelbaar is dat Nederland in oorlog is geweest maar dat we anderzijds wel vele verhalen horen uit de eerste hand van bijvoorbeeld onze opa's en oma's. Doordat Mulisch niet is opgegroeid in een traditioneel Nederlands gezin ziet hij dingen in een heel ander perspectief dan andere schrijvers uit die tijd. Dat resulteerde bijvoorbeeld in zijn controversiële roman Siegfried waarin hij Hitler een niet-bestaande zoon schenkt. Een bizar gegeven. Meesterlijk gevonden ook. Ik houd ervan als mensen de grenzen durven opzoeken en recalcitrant durven te zijn. Of wat te denken van De zaak 40/61? Harry ging in 1961 als jonge verslaggever naar Israël om het proces tegen Eichman (hij regelde het transport richting de concentratiekampen tijdens de WO II) bij te wonen en te verslaan voor Elsevier. Mulisch verwierp het idee dat Eichman in zijn eentje verantwoordelijk was voor 6 miljoen doden. Dat zou teveel Duitsers ontlasten. Een hele gewaagde gedachte. Zeker met inachtneming van het tijdsbeeld van de vroege jaren zestig. 

Ik kan wel uren doorkletsen over deze schrijver. Ik doe dat echter niet. Ik ga jullie  gewoon aanraden om in het oeuvre te duiken van deze fantastische man. Lees bijvoorbeeld zijn magnum opus De ontdekking van de hemel eens. Harry ziet dit als zijn meesterwerk en hoewel ik er heus wel wat op- en aanmerkingen op heb, is het absoluut een boek dat je gelezen moet hebben. Of neem bijvoorbeeld de roman Twee vrouwen eens ter hand. Wonderlijk hoe een man de liefde tussen twee lesbische vriendinnen zo treffend weer te beschrijven. De gedichtenbundels van de grootmeester zijn verrassend onbekend gebleven. Mocht je er eentje te pakken krijgen, verbaas je dan eens over hoe speels en lichtvoetig Harry ook kan schrijven. Zo on-Mulischiaans dat het juist weer heel typerend is voor deze auteur. Ik zou zijn uiteenlopende schrijfstijl willen benoemen als paradoxaal. Met laatstgenoemde verklap ik weer één van Harry's favoriete thema's. De schijnbare tegenstelling...

Wat vinden jullie? Moet ik vaker over boeken schrijven of niet? Voor mezelf ben ik er nog steeds niet over uit. Laat het me weten bij de comments. Ik ben heel benieuwd ;-)

Volg mij nu ook op Bloglovin, Instagram, Facebook en Pinterest.